|
|
J.S. Bach / Annelies van Parys / Samir Odeh-Tamimi
Beeld Wim Devoye Regie Pierre Audi |
 |
||
|
|
 |
 |
||
   |
Evangelist |
Jakob Pilgram |
|
|
   |
||||
|
Achtergrond
Wat is de waarheid? Wat is waarheid en hoeveel pijn willen we daarvoor lijden? Deze pertinente vragen waren de inspiratiebron voor And You Must Suffer, de nieuwe versie van de Johannespassie waarmee B’Rock en het Wroclaw Philharmonic Chorus in maart 2016 triomfeerden op een levendig Klarafestival in Brussel. Dit is Bachs meest geconcentreerde, intense en controversiële setting van het Passieverhaal, waarbij de nadruk ligt op bijzondere instrumenten als de altviool en de hobo de caccia, en op recitatieven en koren, devote koralen en lyrische aria’s. De titel is ontleend aan de laatste regel van het eerste koraal: Und Du musst leiden! Voor deze gelegenheid wordt dit iconische werk opgeluisterd door een indringende prelude en epiloog van Annelies Van Parys, terwijl de Palestijns-Israëlische componist Samir Odeh-Tamimi een confronterend intermezzo heeft geschreven. In zijn adembenemende enscenering versmelt Pierre Audi het geheel tot een universele reflectie over de rol van religie, identiteit, opoffering, lijden en – vooral – mededogen.
Passiemuziek en opera Net als alle andere muziek onderging ook de passiemuziek vanaf 1600 de invloed van de monodie (eenstemmigheid). De tekst kwam weer centraal te staan, de muziek stond slechts ten dienste van het woord. Dat gold voor de eerste opera's en de nieuwe liederen die werden gecomponeerd, maar ook voor de liturgische muziek. Muziek diende de emoties uit te vergroten door middel van melodielijnen, ritmes en versieringen. Deze typische operakenmerken vinden we ook terug in de passiemuziek, zij het wat ingetogener dan in een opera. |
Synopsis
Eerste deel Het eerste deel is erg kort, het beschrijft slechts de gevangenneming van Jezus, de voorleding voor de Joodse hogepriesters en de verloochening van Petrus. Het korte eerste deel vormt samen met het lang tweede deel het kruis dat centraal staat in de openbaring dat Jezus de mensheid heeft verlost. In tegenstelling tot het Mattheusevangelie, waar de lijdende Jezus centraal staat, legt Johannes de nadruk op de heersende Jezus die weet wat hem te doen staat en zich gedraagt als een hemelse koning.
Tweede deel Jezus wordt doorgestuurd naar het paleis van Pilatus. Deze ondervraagt hem over zijn koningschap, de gevangenbewaarders bespotten hem daarmee door een doornen kroon op zijn hoofd te zetten en hem een purperen mantel om te doen. Ook de reactie van het Joodse volk gaat om het koningschap, als ze roepen dat ze geen andere koning kennen dan de keizer. Een vreemde uitlating voor wie door diezelfde keizer onderdrukt wordt. Daarop volgt vrijwel meteen de kruisiging als 'koning van de Joden'. Bij het evangelie Johannes speelt de vervulling van het Oude Testament een grote rol, reden waarom Jezus zegt dat hij dorst heeft, want dat was voorspeld in de Schrift net als het feit dat zijn benen niet verbrijzeld zouden worden. De passie eindigt met de begrafenis van Jezus, gevolgd door het slotkoor Ruht wohl en het slotkoraal Ach Herr, lass dein lieb Engelein.
|
|||
